Najciekawsze zabytki Wenecji

Most Westchnień (Ponte dei Sospiri)

Most westchnień - Wenecja

Z weneckim Mostem Westchnień wiążą się zarówno romantyczne, jak i ponure historie. Legendy głoszą, że zakochani, którzy pocałują się na tym Moście, rychło staną na ślubnym kobiercu. Niestety, przeszłość tego obiektu jest znacznie bardziej smutna…

Most Westchnień znajduje się nad Kanałem Pałacowym, łączy Pałac Dożów z drogą prowadzącą do więzienia. Najprawdopodobniej jego nazwa wzięła się od westchnień skazańców, którzy po raz ostatni mogli spojrzeć z tego Mostu na świat. Oprócz nich było to też miejsce westchnień zakochanych, tęskniących za swoimi partnerami. Nic więc dziwnego, że Most był wielokrotnie utrwalany na kartach powieści i zbiorów poezji.

Plac Św. Marka (Piazza San Marco)

Niewątpliwie Plac Św. Marka jest najbardziej znanym miejscem w Wenecji. Chociaż znajduje się w najstarszej części miasta, to jednak funkcjonują przy nim nowoczesne centra handlowe, restauracje i inne obiekty użyteczności publicznej.

Plac Św. Marka

Historia Placu rozpoczyna się w IX wieku, kiedy to w jego pobliżu wybudowano Bazylikę Św. Marka. Początkowo Plac zajmował niewielki obszar, w bliskim sąsiedztwie świątyni. W dodatku był podzielony na dwie części przez jeden z przepływających tędy kanałów. Niemal trzysta lat później Plac został powiększony do dzisiejszych rozmiarów. Stało się tak za sprawą spotkania papieża Aleksandra III i cesarza Fryderyka I Barbarossy. Kolejne wieki przyniosły wiele innych, ważnych spotkań i wydarzeń. Wystarczy wspomnieć o “Zaślubinach z morzem”, uroczystości obchodzonej w czasie Świąt Wielkanocnych.

Obecnie Plac Św. Marka połączony jest z Piazzettą San Marco. Obszar ograniczono Pałacem Dożów i Bazyliką Św. Marka. Naprzeciwko świątyni postawiono tzw. skrzydła Napoleona, czyli budynek w stylu klasycystycznym, łączący ze sobą obiekty Starej i Nowej Prokuracji. Powstał on na zlecenie Bonapartego, zachwyconego architekturą Placu Św. Marka, który uznał za najpiękniejszy salon Europy.

Obok Starej Prokuracji znajduje się wieża zegarowa, zaś przy Nowej zlokalizowano dzwonnicę św. Marka Campanile. Niedaleko wspomnianej wieży postawiono budynek kurii biskupiej. W większości są to obiekty zabytkowe, powstałe jeszcze w XVI stuleciu. Z kolei nawierzchnię Placu wymieniono na początku XVIII wieku.

Warto dodać, że Plac Św. Marka jest bardzo często zalewany przez wodę. Na szczęście woda równie szybko znika, jak się pojawiła. Aby jednak turyści mogli swobodnie przemieszczać się po tym terenie, Wenecjanie rozstawiają niskie platformy uformowane w ciągi dla pieszych.

Bazylika Św. Marka (Basilica di San Marco)

Bazylikę Św. Marka wybudowano przy Placu Św. Marka. Wenecjanie chcieli w ten sposób godnie pochować relikwie patrona miasta.

Już w 828 roku kupcy weneccy wykradli jego szczątki z Aleksandrii i przywieźli na lagunę. Zgodnie z legendą, to właśnie tu miał spoczywać św. Marek, o czym miał mu powiedzieć anioł. Nic więc dziwnego, że ewangelistę uznano za patrona Wenecji, a jego symbol – skrzydlatego lwa przytrzymującego księgę ze słowami „Pax tibi, Marce evangelista meus” umieszczono w herbie republiki.

Bazylika Św. Marka

Pierwszą świątynię ufundował doża Angelo Partycipazio w 832 roku. Niestety już w 976 roku strawił ją pożar. Podobnie stało się z pobliskim Pałacem Dożów. Do odbudowy przystąpiono dopiero w latach 1063 – 1094. Od tego czasu zarówno fasada, jak i bryła bazyliki była wielokrotnie przebudowywana. Podczas odbudowy wzorowano się na konstantynopolskim kościele św. Apostołów. Z tego też względu świątynię postawiono na planie krzyża greckiego. Charakterystyczne są również kopuły, rozmieszczone nad czterema nawami znajdującymi się w ramionach krzyża oraz nad polem w miejscu przecięcia się naw. Taka konstrukcja nawiązuje do architektury islamu, o czym świadczy fakt iż podobne rozwiązania zastosowano przy budowie meczetu Umara w Jerozolimie czy mauzoleum dynastii Fatymidów w Kairze.

Kolejne lata przyniosły następną przebudowę świątyni. Dobudowano do niej m.in. narteks otaczający ramię wejściowe. Oprócz tego każdy statek wenecki zobowiązany był do przywiezienia darów, ozdabiających następnie bazylikę. W efekcie powstała budowla różnorodna, ale i wyjątkowo interesująca pod względem stylistycznym.

Jej wyróżnikiem jest także 52 – metrowa fasada z pięcioma portalami zwieńczonymi półkolistymi tympanonami i ozdobionymi barwnymi mozaikami. Dochodzi do tego niezwykle kolorowa mozaika z 1260 roku oraz galeria pozioma, udostępniona dla turystów. W jej centralnym miejscu znajduje się kopia przedstawiająca cztery konie z kwadrygi. Oryginał znajduje się Museo Marciano. Na pomysł sprowadzenia tej rzeźby z konstantynopolskiego hipodromu wpadł doża Enrico Dandolo. Rzeźba zachowała się w bardzo dobrym stanie. Jej powstanie datuje się na okres między IV wiekiem p.n.e. a I wiekiem p.n.e.

Wnętrze bazyliki jest nieco mniej różnorodne, ale prezentuje się równie okazale. Zwiedzającym rzucają się w oczy przede wszystkim marmurowe kolumny zwieńczone złoconymi głowicami korynckimi. Oprócz tego ściany i filary pokryte zostały płytami marmurowymi, zaś na posadzce, kopułach i sklepieniu konstantynopolscy artyści ułożyli piękne mozaiki. Później dołączyli do nich twórcy weneccy. W sumie mozaiką pokryto ok. 4000 m2 powierzchni.

W bazylice, tuż za głównym ołtarzem znajduje się wyjątkowo cenny zabytek sztuki jubilerskiej, pochodzący z okresu panowania Cesarstwa Bizantyjskiego. To Złoty Ołtarz (Pala d’Oro), którego pierwszą część (plakietkę o wymiarach 3,40×1,40 m) wykonano w 976 roku w Konstantynopolu. Z czasem dodano więcej plakietek. Każda z nich zawiera m.in. 1300 pereł, 300 szmaragdów, 300 szafirów, 400 granatów i 15 rubinów.

Elementem charakterystycznym jest również Capitello del Crocifisso, czyli krucyfiks przywieziony z Konstantynopola na początku XIII wieku. Osłania on cyborium wsparte na sześciu marmurowych kolumnach, zwieńczonych bizantyjskimi, złoconymi głowicami. Na szczycie baldachimu umieszczono agat o średnicy 31 cm.

Oprócz omówionych pokrótce elementów świątyni warto też wspomnieć o pochodzącej z X wieku ikonie Madonny Nikopei, dwóch ambonach z XIV wieku czy XIV – wiecznym baptysterium.

Piazzetta

PiazzettaPiazzetta di San Marco to niewielki plac położony między wybrzeżem Canale di San Marco a placem św. Marka. Po prawej stronie (patrząc od portu) znajduje się Pałac Dożów, a po lewej – budynek Liberia Sansoviniana, znajdujący się w posiadaniu biblioteki narodowej Biblioteca Nationale Marciana. Obok niego postawiono gmach mennicy, w której wenecjanie bili swoje monety. Z kolei przy brzegu Canale di San Marco usytuowano niewielki port, będący przystanią dla statków turystycznych i gondoli. Oprócz tego przy placu znajduje się też kościół San Giorgo Maggiore oraz budynek morskiej komory celnej.

Dawniej Piazzetta pełnił rolę miejsca nieoficjalnych spotkań polityków. Tutaj także odbywały się publiczne egzekucje. Miejsce kaźni znajdowało się między dwoma XII – wiecznymi kolumnami postawionymi w pobliżu nadbrzeżnego bulwaru.

Pałac Dożów (Palazzo Ducale)

Pałac Dożów pełnił doniosłą rolę w życiu publicznym Wenecji. To właśnie on był siedzibą kolejnych władców i rządów. Początkowo pełnił funkcje obronne, ale z czasem stał się obiektem reprezentacyjnym.

Pałac Dożów - Wenecja - zabytki

Pierwotny Pałac ostał zniszczony przez pożar w 976 roku. Odbudowano go w XI wieku, ale od tego czasu podlegał wielu rozbudowom i przebudowom. Przykładowo doża Sebastian Ziani zmienił przeznaczenie i układ funkcjonalny w całym Pałacu. To właśnie z jego rozkazu wybudowano osobny budynek Starek Prokuracji, do którego przeniesiono urzędników wyższych rangą. Kolejne gruntowne zmiany nastąpiły w 1340 roku, kiedy to dobudowano gmach Wielkiej Rady. Budynek wyróżnia się swoją fasadą z dwukondygnacyjnymi, ażurowymi arkadami.

Obecnie Pałac Dożów wyróżnia się trzema piętrami, które otaczają z trzech stron renesansowy dziedziniec. Parter oraz I piętro ozdobiono arkadowymi loggiami, natomiast ściany na II piętrze pokryto płytami z dwukolorowego kamienia. Między oknami umieszczono liczne płaskorzeźby. Całość zwieńczono ażurową attyką.

Warto nadmienić, że jedno ze skrzydeł pałacowych łączy Słynny Most Westchnie z nowym więzieniem.

Trzeba pamiętać też o tym, iż po utracie niepodległości Pałac Dożów był siedzibą władz francuskich, a potem austriackich. W latach 1811 – 1904 w części pomieszczeń mieściła się biblioteka Marciana. Obecnie jest tu muzeum Museo dell’Opera. Zwiedzającym udostępniono również pomieszczenia pałacowe udekorowane freskami oraz Salę del Maggior Consiglio, gdzie znajduje się poczet 76 dożów weneckich. Jedno z miejsc zostało zasłonięte kirem. Uczyniono tak na pamiątkę doży Martina Faliera, ściętego w 1355 roku za spiskowanie przeciw republice.

Budynek Prokuracji Starej (Procuratie Vecchie)

Budynek Prokuracji Starej (Procuratie Vecchie) - zabytki Wenecji

Budynek Prokuracji Starej mieści się po północnej stronie Placu Św. Marka. To właśnie tu zostali przeniesieni Prokuratorzy, którzy byli po doży najważniejszymi osobami we władzach Wenecji.

Obiekt istniał już w XII wieku, za panowania doży Sebastiana Ziani. Do jego przebudowy doszło ok. 1500 roku. Niestety już 12 lat później budynek uległ spaleniu. Ostatecznie jego zrekonstruowanie powierzono Bartolomeo Boun. Prace budowlano – architektoniczne zakończył Jacopo Sansovino ok. 1532 r.

Budynek Prokuracji Nowej (Procuratie Nuove)

Budynek Prokuracji Nowej znajduje się w południowej części Placu Św. Marka. Powstał pod koniec lat 20. XVI wieku według projektu Vincenzo Scamozzi’ego.

Jego klasycystyczna bryła wzoruje się na budynku Prokuracji Starej. Początkowo mieściły się w nim pomieszczenia dla prokuratorów, z czasem stały się siedzibą gubernatora napoleońskiego, a później austriackiego. Po zjednoczeniu Włoch w Prokuracji Nowej zamieszkiwali kolejni królowie. Obecnie są to apartamenty prezydenckie. Znajdują się tu również pomieszczenia muzealne.

W budynku znajduje się także najstarsza kawiarnia Wenecji – Vaffe Florian. Istnieje od 29 grudnia 1720 roku.

Pozostałe artykuły nt. tego miasta znajdziesz rozwijając MENU.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.