Akropol Ateński

Akropol Ateński (gr. Ακρόπολη – górne miasto) jest w rzeczywistości niewysokim wzgórzem, którego wysokość względna wynosi 95 m. Już w czasach mykeńskich wznosiła się tu cytadela. W późniejszych wiekach wzgórze stało się miejscem kultu.

Akropol, Ateny, zabytkiŚwiątynie, które wybudowano tu w czasach archaicznych zburzono podczas wojen z Persami. Odbudowę zainicjował Perykles, dzięki któremu doszło do powstania następujących świątyń: Partenonu, Erechtejonu, Apterosu, Propyleji i sanktuarium Artemidy Brauronia. Co ciekawe, wszystkie zniszczone rzeźby i elementy starych budowli zostały ponownie wykorzystane. Tym razem posłużyły do poszerzania tarasu w kierunku południowym. Archeolodzy odnaleźli je w latach 70. XVIII wieku w tzw. „gruzowisku perskim”.

Odbudowy Akropolu podjął się Fidiasz. Towarzyszyli mu także inni architekci, m.in. Iktinos, Mnesikles i Kallikrates.

Kup bilet na wycieczkę po najważniejszych zabytkach Aten

Partenon

Partenon (określany też Pertenosem lub Pwaretonem) wywodzi swoją nazwę od Ateny Partenos, czyli Ateny Dziewicy. Właśnie tej bogini poświęcono świątynię.

Partenon - zabytki - Ateny

Jest to jeden z centralnie usytuowanych budynków w Akropolis. Budowa rozpoczęła się w 447 r. p.n.e., a zakończyła się w 432 r. p.n.e. Badacze przypuszczają, że świątynię zaprojektował Iktinos i Kallikrates. Za elementy rzeźbiarskie odpowiadał Fidiasz.

Świątynię zaplanowano zgodnie z porządkiem doryckim, aczkolwiek można tu znaleźć 4 kolumny jońskie i tzw. fryz panatenajski. Budowla powstałą z marmuru pentelickiego. Niestety, nie oparła się kradzieżom i zniszczeniom.

Teatr Dionizosa

Teatr Dionizosa aż do dnia dzisiejszego uchodzi za najsłynniejszy grecki teatr.

Teatr Dionizosa - Ateny - zabytkiWybudowano go u stóp Akropolu. Na początku V w. p.n.e. zainstalowano tu drewniane ławy, zaś skene upodobniono do prowizorycznego baraku. Początkowo skene służył jako przebieralnie dla jednego aktora. Wraz z rozwojem teatru greckiego, zwiększano też liczbę aktorów.

Stałą częścią teatru był też ołtarz – grób, zwany thymele. Znajdował się on na środku orchestry. To właśnie wokół niego gromadzono aktorów i chór. Po 460 r. p.n.e. w teatrze pojawiły się malowane dekoracje.

Do kolejnej przebudowy teatru greckiego doszło w latach 410 – 404 p.n.e. Nie były one jednak mocno rewolucyjne. Za takie można uznać wybudowanie pierwszego teatru z kamienia przez Likurga (ok. 330 r. p.n.e.). Przypisuje mu się przesunięcie orchestry w kierunku stoku wzgórza oraz wykucie marmurowych siedzeń. Ponadto mur, który podpierał amfiteatralną widownię wybudowano z czworokątnie ociosanych bloków kamiennych. Wzdłuż niego, po obu stronach, znajdowały się strojne wejścia. Ich dodatkową funkcją było oddzielanie theatronu od kamiennej skene. Teatr ozdobiono portretami słynnych pisarzy.

Warto dodać, że na Teatrze Dionizosa wzorowano wszystkie inne teatry greckie.

Wieża Wiatrów

Wieża Wiatrów to w rzeczywistości ośmiokątna, marmurowa wieża usytuowana na forum rzymskim w Atenach.

Zabytki Aten - Wieża WiatrówPowstała najprawdopodobniej ok. 50 r. p.n.e. na podstawie projektu Andronikosa z Kyrros. Wykorzystywano ją jako zegar miejski oraz wiatrowskaz. Każdą z ośmiu ścian przypisano do innego boga wiatru. Byli to: Boreasz (wiatr północny), Kaikias (północno-wschodni), Euros (wschodni), Apeliotes (południowo-wschodni), Notos (południowy), Lips (południowo-zachodni), Zefir (zachodni) i Skiron (północno-zachodni). Dodatkowo na ścianach znajdowało się osiem zegarów słonecznych, zaś wewnątrz Wieży była klepsydra wodna, napędzana wodą z Akropolu.

Obecnie Wieża Wiatrów jest najlepiej zachowaną starożytną budowlą w Atenach. Wznosi się na 12 m. Dawniej była zwieńczona 8 – metrowym wskaźnikiem kierunku wiatru. Na jej szczycie usytuowano ruchomy posążek Trytona.

W okresie wczesnochrześcijańskim Wieżę wykorzystywano jako dzwonnicę kościoła o obrządku bizantyjskim.

Ateny, zabytki, Świątynia Zeusa OlimpijskiegoŚwiątynia Zeusa Olimpijskiego

Była to największa świątynia w starożytnych Atenach, której budowę zakończył cesarz rzymski Hadrian (w 131 r. n.e.). W jej wnętrzu znajdowały się m.in. 104 marmurowe kolumny, kopia posągu Zeusa z Olimpu oraz posąg cesarza Hadriana.

Do współczesnych czasów przetrwało zaledwie 15 kolumn, pozostałe leżą na ziemi. Po posągach nie ma żadnego śladu. Obecnie ruiny Świątyni Zeusa Olimpijskiego znajdują się na wydzielonym terenie archeologicznym.

Kapnikarea

Kapnikarea to XI – wieczny kościół, który wybudowano w miejscu wcześniejszej świątyni postawionej ku czci pogańskiej bogini. Przypuszcza się, że była to świątynia Ateny lub Demeter.

Zappeion - Ateny - zabytki
Obecnie powstanie kościoła przypisuje się cesarzowej Irenie. Po jej wybudowaniu konieczne było dodanie kaplicy św. Barbary. Z tego samego okresu pochodzi również egzonarteks, dobudowany po zachodniej stornie kościoła. Natomiast portyk z kolumnami dostawiono w XII wieku.

Liczne zniszczenia podczas powstań greckich zaowocowały planami zburzenia świątyni. Nie doszło do tego jedynie dzięki interwencji króla Ludwika Bawarskiego. Po 1841 r. przemianowano świątynię na Bibliotekę Narodową. W 1863 r. nad kościołem ponownie zawisła groźba rozbiórki, ale tym razem sprzeciwił się temu biskup Aten. Ostatecznie na przełomie XIX i XX wieku doszło do prac rekonstrukcyjnych. Dodano też mozaiki nad wejściem. Z kolei malowidła ścienne pochodzą z 1942 roku. Kopułę odbudowano w latach 50. minionego stulecia przez Uniwersytet Ateński.

Współcześnie Kapnikarea znajduje się w centrum miasta. Otaczają ją budynki o charakterze handlowo – usługowym.

Pozostałe artykuły nt. tego miasta znajdziesz rozwijając MENU.

Komentarzy dla “Zabytki Aten”: 39

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

  1. Przyda się, ob na wakacje do Grecji wyjeżdżam. :) Niedaleko Aten.

  2. Dobre , Dobre …Bardzo pomogło mi w lekcjach i widze że nie tylko mi :D Pozdroo…

  3. warto zobaczyc na zywo choc ciagle trwaja prace rekonstrukcyjne robi wrazenie